Het aantal bijen in Nederland daalt in snel tempo. Hele volkeren lijken te verdwijnen. Het lijkt erop dat er ieder jaar meer bijen sterven. In dit artikel gaan we in op het belang van de bij voor ons als mens, de oorzaak van het uitsterven van de bij en hoe we de bijen kunnen redden. Hierbij is het verschil tussen de honingbij en de wilde bij belangrijk, deze wordt hieronder toegelicht.
Bijen zijn verantwoordelijk voor zo’n 80% van de bestuiving van eetbare gewassen. Bijen zijn voor ons als mensen dus van enorm belang. De bij is in Europa het op twee na meest waardevolle landbouwhuisdier.
Onze voedselvoorziening komt in gevaar, wanneer er geen actie ondernomen wordt. Wanneer de bij de gewassen niet meer bestuift, neemt de kwaliteit van groente en fruit af. De meeste soorten groente en fruit zullen zelfs verdwijnen. Dit geldt ook voor veel wilde planten.
De honingbij leeft altijd in een groep. Dit volk heeft één koningin. Een volk honingbijen wordt door een imker gehouden in een korf of kast. Honingbijen bezoeken gezamenlijk één soort bloem. Honingbijen zijn specialist in het bestuiven. Wanneer we het hebben over de bestuiving van groente en fruit, hebben we het dan ook over de honingbij. Zij zijn verantwoordelijk voor de bestuiving van onze eetbare gewassen.
In tegenstelling tot de honingbijen, leven wilde bijen solitair. Ze stellen vaak specifieke eisen aan hun omgeving. Op dit moment is bijna de helft van de wilde bijen in Nederland bedreigt. In totaal leven er 357 soorten wilde bijen in Nederland. Om de wilde bij te redden moeten we kijken naar de juiste voedselplanten, nestgelegenheid en bouwmateriaal. Dit verschilt per soort. De actieradius bij de wilde bij is veel kleiner dan bij de honingbij. Wilde bijen hebben baat bij kleinschalige biotopen. Het plaatsen van een bijenhotel kan bijvoorbeeld helpen, maar hier maakt slechts 15% van de wilde bijensoorten gebruik van. Het is goed om in kaart te brengen voor welke soort we wat kunnen doen.
Het uitsterven van de bij is geen issue van de laatste paar jaar. Al sinds 1980 maken wetenschappers zich zorgen over het uitsterven van de bij. Hoe komt het dat de bij uitsterft?
De belangrijkste oorzaken van het uitsterven van de bij zijn:
De bij is niet de enige diersoort die sterft door het gebruik van bestrijdingsmiddelen. De bestrijdingsmiddelen waar diersoorten last van hebben zijn zowel de middelen die in de landbouw worden gebruikt, als de bestrijdingsmiddelen die in tuinen worden gebruikt.
Daarnaast verdwijnen er steeds meer geschikte leefgebieden voor de bijen. Een bij heeft stuifmeel nodig om te overleven. Stuifmeel is voor de bij een eiwit- en vitaminebron. Wanneer een bij een tekort aan stuifmeel heeft, zal zijn gezondheid afzwakken. Imkers hebben vaak moeite om een goede plek voor hun bijenkasten te vinden. In het agrarisch gebied neemt het aantal inheemse bloemen en kruiden af. Hierdoor hebben bijen en andere insecten steeds minder voedsel.
Tijdelijke natuur is hiervoor een oplossing. Door tijdelijke natuur is er een groter en gevarieerder aanbod aan stuifmeel voor de bij. Hierdoor wordt de voedselvoorziening voor de bij vergroot.
Bijen krijgen ziektes, doordat hun weerstand wordt verminderd. De weerstand van de bij wordt lager door bovengenoemde oorzaken.
Persoonlijk kunt u helpen de bij te redden door bijvoorbeeld onbespoten gewassen te kopen, zelf groente en fruit te verbouwen of insectvriendelijke planten in de tuin te plaatsen. Bijdragen aan echte natuur.
Natuurpro zet zich niet alleen in voor het behoud van de bij, maar ook voor insecten in het algemeen. Als netwerkorganisatie kan Natuurpro zeer waardevol zijn in het ‘redden van de bij’. Zo doen de ecologische adviesbureaus die bij Natuurpro zijn aangesloten onderzoek naar waar welke insecten zich bevinden. Vervolgens kunnen inheemse bloemen worden ingezaaid, waardoor er waardevolle leefgebieden voor bijen, vlinders en andere insecten gecreëerd worden. Het is belangrijk dat de juiste bloemen voor het juiste soort insect wordt ingezaaid. Door vooraf onderzoek te doen, kunnen we een waardevolle bijdrage leveren. Door samenwerking tussen verschillende groene organisaties, maken we van elkaars kennis gebruik. Op deze manier kunnen wij ons als Natuurpro inzetten voor de bijen in Nederland.
Delen:
