De Bakelse Plassen bij uitstek RANOX project met hoge natuurwaarde
Natuurlijke Vegetaties
Een helderwit strand en azuurblauw water. Het doet je in eerste instantie denken aan een Zuid-Europees vakantieoord. De Bakelse Plassen zijn gelegen in de Oost-Brabantse plaats Bakel en zijn sinds 2011 ontstaan als gevolg van zand- en grintwinning. De delfstoffenwinning heeft ingrijpende gevolgen voor het landschap. Ter compensatie zijn zogenaamde natuurcompensatiegebieden aangelegd. De compensatiegebieden liggen verspreid over negen locatie rondom de Bakelse Plassen. Ranox Natuuraannemer, vestiging Berkel-Enschot voert sinds 2016 de coördinatie, de regie, het beheer en de monitoring uit in het gebied.
In het gebied komen tal van natuurtypen voor die samen een dynamisch en robuust ecosysteem hebben gevormd. Heidevelden worden afgewisseld met bloem- en kruidenrijke graslanden. Poelen en oevers bieden rust- en voortplantingsgelegenheid voor amfibieën. In de omliggende bossen zijn ree en das graag geziene gasten.
Jaarlijks wordt de ontwikkeling van de vegetatie in het gebied gemonitord. Bijzondere waarnemingen worden geregistreerd. De monitoringsresultaten vormen een graadmeter waarmee wordt getoetst of de vegetatie zich ontwikkelt in de richting van de gestelde natuurdoelen of (bij instandhoudingsbeheer) stabiel is.
De resultaten vormen daarnaast de basis en input voor de nieuwe beheerkalender. Het beheer wordt uitgevoerd door Ranox Natuuraannemer, samen met een lokale afdeling van het IVN. Een schouwgroep toetst of de ontwikkelingen nog overeenkomen met het verwachtingspatroon. Om ervoor te zorgen dat alle neuzen nog dezelfde kant opstaan organiseert Ranox tweemaal per jaar een gebiedsbezoek samen met de schouwgroep.
Monitoringsresultaten van de afgelopen jaren laten zien dat door maatgericht beheer mooie resultaten haalbaar zijn. De biodiversiteit neemt gebiedsbreed toe en bijzondere soorten vestigen zich geleidelijk of ontwikkelen zich tot stabiele populaties. Inmiddels bevindt zich in het gebied een stabiele populatie van kleine zonnedauw, moeraswolfsklauw, moerashertshooi en levendbarende hagedis. Daarnaast zijn in de loop der jaren mooie waarnemingen gedaan van bruine snavelbies, gevlekte orchis, blauwborst, bosbeekjuffer, weidebeekjuffer, blauwvleugelsprinkhaan, moerassprinkhaan en kleine parelmoervlinder.
Soms gaan dingen helaas niet zoals je ze vooraf had uitgestippeld. Ook dat is natuur! Het houdt de werkzaamheden uitdagend en fris. Zo is één van de poelen in het gebied volledig begroeid met de invasieve exoot watercrassula. In de zomer start een proef om de watercrassula met heet water te bestrijden.
Vrijwel het gehele gebied is toegankelijk voor recreatie. Ben je in de buurt? Aarzel dan niet en neem de tijd om eens door het gebied te wandelen. Veel bijzondere soorten zijn vanaf het wandelpad waarneembaar. Let eens op de rode gloed van kleine zonnedauw rondom de poelen of op het getjirp van talloze sprinkhaansoorten in het hoge gras. De paaltjes langs de paden worden vaak gebruikt door zonnebadende levendbarende hagedissen. Kortom, genoeg te ontdekken!
Delen:
ir. R.J. ter Horst
manager en loco-secretaris Gemeente Scherpenzeel
"Natuurpro geeft een antwoord op één van de belangrijkste vraagstukken van onze tijd: behoud en herstel van biodiversiteit."